Semmering spoorlijn Praag ritje met railbus
Een rit in de railbus, vláček motoráček, over de Semmering spoorlijn is perfect geschikt voor treinliefhebbers die toevallig in Praag zijn, maar ook wanneer treinen je niets zeggen. Het treintje rijdt in een half uur van het Centraal Station via een lange lus naar Zličín. Dit is 'Rail Away' op zijn best. De railbus gaat door een tunnel, over een spoorbrug met uitzicht op de Burcht van Praag, over indrukwekkende viaducten en door een natuurpark. Het is bijna niet voor te stellen maar je blijft ruimschoots binnen de stadsgrenzen van Praag. In Zličín kun je op de metro stappen maar het is wel zo leuk om het treinritje nu in tegenovergestelde richting te maken zodat je weer uitkomt bij het beginpunt.
Opstapstation Praha hlavní nádraží
De rit begint op het Centraal Station van Praag (Praha hl nádraží). Dit station is een bezienswaardigheid. Het is een mix van art nouveau en brutalisme. De Fantova Hal waar vroeger de loketten waren en nu een cafe is het mooiste deel van het station. Interessant is de beeldengroep op perron 1: Sir Winton met twee van de bijna 700 kinderen die hij redde van de holocaust. Meer over het Centraal Sation in Praag.
Van Centraal station naar Smichov
Het eerste deel van de rit gaat door de Vinohrady-tunnel, er is dus geen uitzicht. Maar dan steekt de trein de Moldau over via de ijzeren spoorbrug en het uitzicht aan beide kanten is indrukwekkend. Rechts zie je de Burcht en links is Vysehrad. Aankomst is op het noordperron van het Smichov station (severní nástupiště), vlakbij het na Knížecí busstation.
Via een lus door de Prokop vallei naar Cibulka natuurgebied
De Prokop vallei, Prokopské údolí, is het mooiste deel van de route. Door dit beboste dal stroomt de Prokopský-rivier die de kalksteenrotsen heeft uitgesleten. Van hier af loopt de route tussen rotsen, langs Žvahov en Dívčí hrady en verder naar Jinonice.
De trein daalt af naar het Prokopdal en doet dat via een U-bocht boven Zlíchov omdat anders het af te leggen traject te steil is. De trein maakt een grote lus met de klok mee en steekt twee maal de Prokop vallei over via viaducten. Deze viaducten zijn indrukwekkend en zijn bijna twee kilometer lang en 25 meter hoog. Vlak na het viaduct bij het station Praha-Žvahov heb je een prachtig uitzicht over Praag met de Moldau, de Podolská waterwerken, de torens van de Petrus en Pauluskerk op Vysehrad, de wolkenkrabbers bij Pankrác en de Žižkov-toren.
Via het Cibulka Park naar Zličín
De trein gaat dan door het natuurpark Košíře-Motol Cibulka park en eindigt in Praag-Zličín. Dit gedeelte van het traject is landelijk en je vergeet bijna dat je nog steeds in Praag bent.
Stap uit bij station Cibulka wanneer je wil wandelen in natuurgebied Cibulka. Bisschop Leopold Thun-Hohenštejn van Passau liet hier begin negentiende eeuw een boerderij verbowen tot zomerverblijf, maar nu verkeert het gebouw in vervallen staat. Hij liet ook een park aanleggen met veel verschillende bomen die nu heel dikke stammen hebben.
Het park van de bisschop diende als vermaak voor de Pragenaars die er kwamen wandelen en zich vergaapten aan het Chinese paviljoen of de uitkijktoren beklommen. Beide zijn onlangs gerestaureerd. Er gaan maar vier treinen per dag, dus je moet een beetje op de tijd letten. Meer over Cibulka natuurgebied.
Semmering-spoorlijn
De Semmering-spoorlijn dankt zijn naam aan de Semmering spoorlijn in Oostenrijk, de eerste spoorlijn zonder tandrad die hoogteverschillen nam door middel van tunnels en viaducten.
De Praagse Semmering is het traject van Smíchov naar Jinonice. Het is 8 kilometer lang en overbrugt met viaducten het hoogteverschil van 93 meter. De viaducten zijn kunstwerken op zich. Ze hebben decoratieve elementen en een bestaat uit zeven en het andere viaduct heeft vijf bogen, vanwege het oneffen terrein was de constructie een heel karwei.
Het bedrijf Buštěhradská dráha (Bustehrad-spoorlijn) liet tussen 1870 en 1872 het traject bouwen om Smíchov treinstation te verbinden met Hostivice voor goederenvervoer, met name van hout uit de bossen van Lány en kolen uit Kladno. Halverwege 1873 gingen ook passagierstreinen rijden maar er was zo weinig belangstelling dat ze aan het eind van jaar weer stopten.
In de zeventiger jaren van de vorige eeuw waren er plannen om het spoor te moderniseren en te electrificeren maar die werden nooit uitgevoerd. Aan het eind jaren negentig werd er zelfs aan gedacht om de hele lijn te sluiten. In 2002, het jaar van de grote overstromingen in Praag, diende het spoor als vervanging van metro lijn B en voor omgeleide goederentreinen. De lijn maakt nog steeds deel uit van het trein-netwerk. S-treinen rijden op het traject met gewone treinen en in het weekend rijdt railbus, vláček motoráček als toeristische attractie.
De railbus
De Pražský motoráček werd gemaakt tussen 1949 en 1951 door ČKD Sokolovo Praha en van 1952 tot1960 door Tatra Studénka. In totaal werden er 238 railbussen geproduceerd die tot ongeveer 2000 bleven reden. De railbus bestaat uit twee compartimenten met 56 zitplaatsen en grote ramen die open kunnen. (en dat is handig wanneer je foto's wil nemen). De nog-bestaande railbussen staan in spoorwegmusea en één rijdt op het traject in Praag tijdens het weekend.
Praktische tips
* Zit aan de rechterkant bij vertrek vanaf Praag Centraal Station voor het beste uitzicht.
* Het hele trajcet is 19 km en de rit duurt een half uur.
* Bij het station Praha-Zličín is de trameindhalte Sídliště Řepy waarmee je terug naat centrum kunt gaan.
* De railbus rijdt alleen op zaterdag, zondag en feestdagen, vier maal per dag
* Een 90-minuten openbaar vervoerkaartje is geldig. De conducteur verkoopt ook kaartjes.
* Op weekdagen neem je S6 trein van Praha Smichov naar Praha Řeporyje, rijdt ieder half uur en in het weekend elk uur. Dit is een gewone trein, dus niet de historische treinbus. Je rijdt niet door de tunnel en niet over de spoorbrug maar wel over de lus van de Prokop vallei.
Foto's: Verliefdoppraag.nl, Marianne Crone en Wiki Commons